Wędrownictwo:

Kim są wędrownicy?

Wędrowniczki i wędrownicy to członkowie zwyczajni ZHP w wieku od 16 do 25 lat. Są w Związku po zuchach, harcerzach i harcerzach starszych czwartą grupą wiekową, a tym samym i metodyczną. Wędrownicy należą do drużyn wędrowniczych, zastępów wędrowniczych działających w ramach drużyn wielopoziomowych oraz kręgów akademickich.

Wędrownicy to grupa niejednorodna. Największą część stanowią harcerze i harcerki uczący się w szkołach ponadgimnazjalnych - a więc w wieku 16-19 lat. Drugą grupę stanowią harcerze-studenci kontynuujący swoją działalność w drużynach wędrowniczych lub należący do kręgów akademickich oraz inni dorośli harcerze, którzy nie ukończyli 25 lat. Wędrownicy w okresie studenckim kończą swą działalność w ZHP bądź kontynuują ją jako instruktorzy, starszyzna harcerska lub działacze.

Wędrowników cechuje aktywna postawa wobec otaczającego ich świata. Ważną dla nich rolę odgrywa samo­dzielne poznawanie świata, wybór najbardziej interesujących zagadnień i dostrzeżenie ważnych, społecznych problemów w myśl zasady: Wędrujemy przez świat po problemach, do człowieka. Wędrownicy stawiają przed sobą ambitne cele, realizując je indywidualnie albo w harcerskim zespole. Bowiem wędrownictwo to samowychowanie do czynu przez czyn.

Wędrówka jest sposobem na pracę wędrowniczą. Wędrówka rozumiana dosłownie - pozwalająca na pozna­nie otaczającego świata (wędrówka fizyczna) oraz wędrówka po problemach, zagadnieniach w wybranych dziedzi­nach wiedzy (wędrówka intelektualna). Taka szeroko rozumiana wędrówka ma pomóc młodej kobiecie - młodemu mężczyźnie w odnalezieniu swego miejsca w społeczeństwie.

 

Kodeks Wędrowniczy

Być wędrownikiem to niemała sztuka, a dostępna tylko dla tych, którzy posiadają prawdziwie harcerską postawę. Wędrownikowi nie wystarcza znajomość miejsca zamieszkania, wędrownika ciekawi świat, wędrownik, patrząc w swą przyszłość, pragnie odnaleźć własną ścieżkę.

Wędrowanie to znacznie więcej niż przemierzanie kilometrów czy wytrwałość fizyczna. To sztuka wchłaniania życia, które nas otacza, to oczy i uszy otwarte, to tajemnica współodczuwania przyrody i człowieka. Wędrówką nie będzie przyspieszony tupot nóg, nadmiar krzykliwego humoru, lecz właśnie cisza wśród ciszy lasu, skupienie wobec wschodów czy zachodów słońca.To wyczucie wędrownik łatwo odszuka w sobie.

Wędrownik - jest zawsze gotów nieść pomoc.

Wędrownik - jest przyjacielem całego świata. Wędrownika ciągnie siła nieprzeparta w dal na coraz to nowe, nieznane szlaki, nie pozwala zastygnąć mu w wygodnym, osiadłym życiu, toczącym się zbyt wolno.

Wędrownik - spostrzega urok życia wszędzie, gdziekolwiek się znajdzie, gdyż odkrywa to, czego inni w pozornej monotonii codziennych dni dopatrzyć się nie umieją. Wędrownik zna radość trudnych zwycięstw, urok przyrody, piękno zdobywania samotnie niewydeptanych ścieżek.

Wędrownik - stale uprawia wędrówki, wędruje w zimie, w lecie, na wsi, w mieście, tropi miejsca, gdzie może być pożyteczny. Drogę jego wędrówki wyznaczają wartości zawarte
w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim.

Wędrownicza dewiza

Wędrownicy działają w myśl wędrowniczej dewizy: „Wyjdź w świat, zobacz, pomyśl - pomóż, czyli dzia­łaj". W dewizie tej zawarty jest nakaz aktywności i służby. Jest ona zaproszeniem do pracy nad sobą, do szukania miejsca w społeczeństwie.

Wyjdź w świat, zobacz - to zaproszenie u progu prawie dorosłego już życia do wędrówki po otacza­jącym nas świecie, to zachęta do określonej postawy, to namowa do stylu życia, to zapowiedź odkrywania i poznawania nieznanego, to stwarzanie sobie wielkiej szansy. Wędrowanie jest czynnością nieodzownie związaną z rodzajem ludzkim. Towarzyszy mu od zawsze. Wraz z wiekiem wędrowanie nabiera sensu i głębi. Głód poznawania inspiruje do wędrowania hen, poza kres horyzontu. Proces poznania opiera się na wraże­niach, spostrzeżeniach i wyobrażeniach. Przez obserwację uczymy się życia. Zauważamy piękno świata, złożoność zjawisk społecznych i ekonomicznych, sięgamy wzrokiem aż po horyzont.

Wyjdź więc w świat, by poznawać wielopłaszczyznowo jego problemy, sprawy Europy, kraju, regio­nu, wspólnoty lokalnej. Wychodź w świat z szeroko otwartymi oczami i uszami, by jak najwięcej zobaczyć, poznać, zrozumieć i doświadczyć.

Któż z nas choć raz nie doznał uczucia ciekawości? Czy pamiętasz, jak pociągała cię tajemniczość nieznanych i nieodkrytych miejsc, tych za ścianą najbliższego lasu, niedalekiego czy też dalszego wzniesie­nia, za linią horyzontu?

Wychodź w świat, by nauczyć się spostrzegać, by rozwijać swoją wrażliwość na niezwykłość przyro­dy, by móc pojąć prawidła rządzące otaczającą nas rzeczywistością. Nie poznasz i nie zrozumiesz świata, jeżeli go nie zobaczysz, jeżeli nie wyjdziesz, by odkrywać jego piękno i tajemnice, by napełniać nim siebie.

Nie ma możliwości poznania bez doświadczenia. Chcemy odnajdywać sens i cel życia oraz przeży­wać je godnie i odpowiedzialnie, z poczuciem dobrze spełnionego obowiązku. Aby odnaleźć sens życia -dobro, piękno i prawdę, aby je głosić, trzeba wyjść w świat - trzeba nieustannie wędrować.

Pomyśl - Myślenie to czynność poznawcza ogólnych i istotnych cech rzeczy i zjawisk oraz stosun­ków - zależności między różnymi elementami rzeczywistości. Każda napotkana przez nas nowa sytuacja najczęściej i najlepiej mobilizuje do rozwiązywania napotkanych problemów, czyli w istocie do myślenia. Myślenie jest również ważnym elementem naszej świadomości i tożsamości. (...) Myślenie jest integralnie związane z całokształtem procesów psychicznych człowieka. Chyba nikt nie wyobraża sobie jakiegokolwiek postępu, rozwoju cywilizacji bez procesu myślenia. Bez tej umiejętności nie moglibyśmy poznawać i przeka­zywać zdobytej wiedzy i doświadczeń kolejnym pokoleniom.

Myślenie to wielki dar - przywilej rodzaju „homo sapiens". W wieku wędrowniczym uświadamiamy sobie, co to znaczy umieć myśleć i jaką rolę myślenie spełnia w życiu człowieka, rodziny, społeczeństwa, narodu i cywilizacji. Myślenie jest kluczem do zdobywania wiedzy, a wiedza to klucz do poznawania świata. Przez myślenie możemy zrozumieć istotę otaczającego nas świata i zjawisk w nim zachodzących. Dzięki procesom myślenia możemy kreować swoje postawy, wpływać na swoje zachowania, projektować i podej­mować różne formy aktywności, zadania, a tym samym odczuwać radość, satysfakcję z rozwiązania kolejne­go napotkanego problemu. Przez doskonalenie procesów myślenia rozwijamy także nasz intelekt, staramy się zrozumieć swoje i innych zachowania, postawy, akceptować odmienność i indywidualność. Jest jasne, że wędrownictwo jest wielką lekcją myślenia.

Pomóż, czyli działaj - któż z nas nie oczekiwał pomocy, któż z nas nie doświadczał pomocy? Przypo­mnij sobie, jakie to uczucie móc liczyć na czyjąś pomoc. Czy ty jesteś już gotów do niesienia pomocy każdemu, kto jej potrzebuje? Cecha gotowości niesienia bezinteresownej pomocy, czyli po prostu pełnienia harcerskiej służby, jest fundamentem metody wędrowniczej. Jest zaproszeniem do postawy otwartej głowy, serca i rąk wobec sygnałów, by podejmować służbę Bogu, Polsce i bliźnim, a tym samym zmieniać siebie i otaczającą rzeczywistość. By tak działać, powinniśmy znać: cel działania, realne warunki działania, środki stosowne do celu i warunków, w których przychodzi nam działać.

Działanie zatem to zaplanowany układ czynności, tworzących pewną całość, nakierowanych na określony cel, wprowadzających pozytywne zmiany w naszym otoczeniu.

Działanie to ważny element wędrowniczej filozofii budowania harcerstwa czynu i przez czyn. Wędrownic-two jest działaniem przez konkrety dla konkretów. Nasze działanie powinno być sumą potrzeb samych wę­drowników, otaczającej rzeczywistości, środowiska działania, a w nim w tym konkretnych ludzi. Musi wynikać ze zbudowanego przez samych wędrowników programu działania. Podejmowane przez wędrowniczki i wę­drowników działanie w dalszej lub krótszej perspektywie musi prowadzić do wymiernego pozytywnego efektu w zakresie podejmowanych zadań. To probierz naszego rozwoju duchowego, społecznego, intelektualnego i fizycznego.

Nasze wędrownicze działanie musi mieć konkretny cel, wymiar, sens i być w swej naturze dobre i użytecz­ne. Upowszechniać ideę, organizować wędrownictwo, budować dobro, zmieniać siebie i świat na lepszy, pra­cować nad sobą, szukać i odnaleźć swoje miejsce w społeczeństwie i pełnić służbę oto nasza wędrownicza dewiza.

 

Zasady pracy wędrowniczej

Wędrownicy chcą zmieniać świat na lepszy, ale wiedzą, że ulepszanie świata powinni zaczynać od samych siebie. Dlatego w swym działaniu kierująsię trzema zasadami: pracy nad sobą, szukania miejsca w społeczeń­stwie i służby.

Praca nad sobą to ciągłe doskonalenie się - praca nad charakterem, rozwój fizyczny, intelektualny i ducho­wy. Poszukiwanie w sobie i doskonalenie tego, co najlepsze i eliminowanie słabości.

Szukanie miejsca w społeczeństwie związane jest bardzo ściśle z wchodzeniem w dorosłość. Każdy człowiek musi dla siebie znaleźć miejsce w społeczności, w której funkcjonuje. Musi odnaleźć się w różnych rolach: dziecka, ucznia, obywatela, a później pracownika czy rodzica. Podstawowym wyzwaniem dla młodego człowieka jest odnalezienie dziedziny, w której chciałby się rozwijać i w przyszłości podjąć pracę zawodową.

Służba jest działaniem podejmowanym przez wszystkich harcerzy. Jednak wśród wędrowników odgrywa.Wędrownicy uczą się podejmowania odpowiedzialnej, stałej służby. W konsekwencji mają ukształtować w sobie postawę aktywnego człowieka - potrafiącego działać bezinteresownie na rzecz swojego otoczenia (rodziny, sąsiadów, kolegów z pracy, ale też nieznajomych, których napotka na swej drodze).

Czytaj dalej

---

---